Του Μανόλη Θραψανιώτη*
Συμπληρώνονται φέτος 50 χρόνια από την ηρωική εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Γεγονός κυρίαρχο, να ξεχωρίζει στην μνήμη, σε συνδυασμό με την αιματοχυσία και τους νεκρούς (δολοφονίες) που υπήρξαν στην διάρκεια της Δικτατορίας.
“Ωστόσο μένει εκτός της άμεσα ενεργής μνήμης, μια ισχυρή διαδικασία που δόμησε και αποτέλεσε πρόγονο σε μεγάλο βαθμό του φοιτητικού κινήματος, η πλέον μαζική τελικά μορφή αντίστασης κατά της χούντας. Πρόκειται για την δημιουργία των εθνικοτοπικών φοιτητικών συλλόγων, όπου μετείχαν φοιτητές και φοιτήτριες με καταγωγή και προέλευση από πόλεις της επαρχίας που σπούδαζαν στα πανεπιστήμια της Αθήνας, Θεσσαλονίκης κλπ” στους οποίους καθοριστικό ρόλο έπαιξε Φοιτητική ΄Ένωση Κρητών, όπως αναφέρει ο Τάσος Σακελλαρόπουλος* στον πρόλογο της έκδοσης “ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΡΗΤΩΝ και Εθνοτοπικοί Φοιτητικοί Σύλλογοι κατά την διάρκεια της Δικτατορίας” **
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν ήταν μια αυθόρμητη στιγμιαία αντίδραση. Προηγήθηκαν σημαντικά γεγονότα όπως, η πρώτη μαζική πορεία, με πάνω από 500 φοιτητές που ξεκίνησαν από την Πανεπιστημιούπολη, συναντήθηκαν με φοιτητές της Ιατρικής και Οδοντιατρικής για να υποβάλουν αιτήματα στον Πρύτανη του Πανεπιστήμιου στα Προπύλαια.
Η Πορεία μπλοκαρίστηκε στο Χίλτον με συλλήψεις.
Ακολούθησε η κατάληψη της Νομικής τον Φλεβάρη ’73 και άλλες διαμαρτυρίες.
Το κίνημα του Ναυτικού τον Μάη του 73 έδειξε ότι η αντίδραση ενάντια στο καθεστώς ήταν ευρύτερη.
Αυτό η χούντα δεν μπορούσε να το δεχθεί. ΟΙ συλλήψεις φοιτητριών – φοιτητών, η παραμονή στα κρατητήρια πάνω από δυο μήνες, η διακοπή αναβολής και η στράτευση, καταδίκες από στρατοδικεία μέχρι και ισόβια, δυνάμωνε την αντίδραση του φοιτητικού κινήματος. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου μπόρεσε να εκφράσει και την συνολική αντίδραση της κοινωνίας με τη συμμετοχή εργατών αλλά και αγροτών (ιδίως από την περιοχή των Μεγάρων). Γιαυτό και η χούντα χρησιμοποίησε τη στρατιωτική επέμβαση, πριν η συμμετοχή του κόσμου πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Όσοι/ες ζήσαμε το τριήμερο της κατάληψης στο Πολυτεχνείο, διατηρούμε στη μνήμη, πέραν όλων των άλλων, χαρακτηριστικές ζωντανές σκηνές που παραμένουν ανεξίτηλα στην μνήμη.
Η εικόνα του συνθέτη Γιάννη Μαρκόπουλου, στις τρεις ξημερώματα Παρασκευής, να παίζει πιάνο και να τραγουδά στην αίθουσα Γκίνη του Πολυτεχνείου, του Νίκου Ξυλούρη έξω από το Πολυτεχνείο στην Πατησίων, ανεβασμένος στους ώμους ενός πολίτη να τραγουδά το “πότε θα κάνει ξαστεριά”, το γκρέμισμα της πόρτας του Πολυτεχνείου.
Για σήμερα, για αύριο, για κάθε επόμενη μέρα και όσο αντέχει η μνήμη.
Να θυμάσαι τις στιγμές, να αναπολείς το παρελθόν, περήφανος και συνάμα τυχερός που έζησες εκείνες τις στιγμές.
Τις δικές σου στιγμές, που μοιράστηκες με φίλους και συντρόφους, αλληλέγγυοι για αυτά που πιστεύατε έστω και αν ήταν κόκκος άμμου σε συμπαντικές διαστάσεις.
Λυπάσαι μονάχα γιατί η νεανική ορμή, για έφοδο στα άστρα εξασθενεί και φαντάζει μακρινό όνειρο…
*Τάσος Σακελλαρόπουλος. Υπεύθυνος Ιστορικών αρχείων Μπενάκη, Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία.
** Ιανουάριος 2019. Εκδήλωση Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος».
*Ο Μανόλης Θραψανιώτης είναι πρώην Βουλευτής Λασιθίου ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ
